स्कुलकै अगाडि भट्टी !

यो तस्बिर रानीबारी चोकबाट गोंगबु आवास क्षेत्रभित्र पस्ने बाटामा खिचिएको हो। चोकैबाट पस्ने बाटामा एउटा विद्यालय छ। त्यो विद्यालयको पर्खालमा सेतो रंगको भुइँमा केही चित्र लेखिएका छन्। त्यसको ठीक सामुन्ने रातो पोतेको भित्ता देखिन्छ। सँगै भित्रपट्टि सुगा रंगको भित्ता पनि देखिएको छ।  भित्तामा रातो रंग पोत्दै गरेका मजदुरले दिएको जानकारीअनुसार त्यहाँ कोलाकोलाको विज्ञापन लेख्ने तयारी गरिएको हो। त्यो पर्खालभित्र एउटा भट्टी (रेस्टुराँ) पसल खोल्ने तयारी पनि गरिएको छ। केही दिनमा खुल्ला पनि। 

विद्यालयको सामुन्ने भट्टी पसल खोल्न दिन नहुने हो। यसले त्यहाँको वातावरण पक्कै बिगार्छ। त्यसो त आवास क्षेत्रभित्रै भट्टी खोल्नै नदिए अझ राम्रो हुन्थ्यो।  कोकाकोला मानव स्वास्थ्यका लागि विषै तुल्य प्रमाणित भइसकेको छ। त्यसको विज्ञापन पनि यसरी विद्यालयकै सामुन्ने लेख्न नदिनुपर्ने हो। सरकारले यस्ता विषयमा ध्यान दिनुपर्ने हो। सरकार भए नभएकौ थाहै छैन ।

सञ्चार माध्यमले पनि यस्ता विषयलाई खासै उठाउँदैनन्। कोकाकोलाजस्ता कम्पनीले विज्ञापनका नाममा करोडौँ रुपियाँ प्रचारप्रसारमा खर्च जो गर्छन्।  

विद्यार्थी संगठनहरूले यस्ता विषयलाई उठाउनु पर्थ्यो। तर, विद्यार्थी राजनीति त बाहुबल प्रदर्शन र प्रचारवाजीमा सीमित छ। विद्यालयको नाममा आपत्ति गर्नेहरूलाई यस्ता विषय उठाउने बुद्धि आओस् पनि कसरी?  

धेरै वर्ष पहिले भृकुटी मण्डपमा लाउड स्पिकर बजाउन र मेला लगाउन नदिने निर्णय गरिएको थियो। भृकुटी मण्डप उति बेलाको सामाजिक सेवा राष्ट्रिय समन्वय परिषद् हालको समाज कल्याण परिषद्लाई सरकारले दिएको हो। त्यहाँ २०४९ सालसम्म पनि विभिन्न स्टलहरूमा अनेकौँ प्रकारको जुवा खेलाउने, तमासा देखाउनेले कब्जा जमाएका थिए। मेलाका नाममा लाउड स्पिकरमा गीत घन्काइन्थ्यो। सडकको वल्लोपट्टि लहरै कलेज छन्। भृकुटी मण्डपमा बज्ने चर्को गीतले पढाइमा बाधा पुग्थ्यो। म समाज कल्याण परिषद् मा काम गर्थेँ। मलाई त्यो मेला बन्द गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने लाग्यो। तत्कालीन व्यवस्थापन र प्रशासन दुवैको साथ पाएँ। त्यहाँ लाउड स्पिकर बजाउन र जुवातास खेलाउन नपाउने प्रकारान्तरले मेला लगाउन नदिने निर्णय भयो। 

यस्तै, प्रदर्शनीका लागि बनाइएको हलमा भिडियो देखाउन पनि बन्द गराइयो।   त्यसको अर्को वर्ष सरकार बदलियो। नयाँ व्यवस्थापनले मेलैका लागि भृकुटी मण्डपको जग्गा एउटा संस्थालाई दियो। त्यसपछि त झन् त्यहाँको जग्गाको अपचलन गर्ने क्रम रोकिँदै रोकिएन। बाबुरामका पालामा त झन् त्यो सम्पूर्ण परिसरै बेच्ने ( लामो लिजका नाममा) तयारी भएको सुनेको थिएँ। निर्णय हुन भ्याएन क्यारे !  

विद्यालय वरपर जात्रा लगाउने, भट्टी पसल खोल्नेजस्ता शैक्षिक वातावरण बिगार्ने क्रियाकलाप रोक्ने दायित्व सरकारको हो। नागरिक समाजले विशेषगरी शिक्षाका क्षेत्रमा काम गर्छौँ भन्नेहरूले पनि ध्यान दिनुपर्ने हो। विडम्बना, कसैले पनि यसमा ध्यान दिएजस्तो लागेन। 

समाज कल्याण परिषद्ले पहिले थालेको राम्रो कामले पनि निरन्तरता पाएन। दुःख लागेको छ।  यो तस्बिरको बाटो दिनहुँ हिँड्नुपर्छ । मनमा सधैँ चस्स बिझ्छ होला ।

११ अप्रिल २०१३
नभन्दै कोकाकोलाको विज्ञापन भित्तामा लेखी हालेछन् । पापीहरू !

पाखण्ड हेरौँ त ! स्कुलको अगाडि विषको प्रचार गर्ने अनि गाडी चाहिँ बिस्तारै हाँक्नु रे ! कति न नानीहरूको मायाले भुतुक्कै भएजस्तो !